**2. 2023 nasıl geçiyor rakamsal verilerle açıklayabilir misiniz? Ciro hedefi, üretim, yeni bir yatırım, ihracat, ürün portföyünüzde yer alan ürünler, yeni pazarlar ve iç satışlar hakkındaki hedefleriniz nelerdir?**

– 2023 Kalıp Üretimi noktasında geçen senelere nazaran yavaş olsa da iyi işler yapabildik. 2024 yılında ise Çin ile rekabet noktasında ortak projelere yöneleceğini düşündüğümüz otomotiv firmalarının kalıp işlerini hızlandıracağını düşünüyoruz. Türk kalıpçılık sektörü için bir tehdit olan Çin’in yanına, daha hızlı büyüyen bir tehlike olarak Hindistan’ın da geldiğini gözlemliyoruz. Bu bağlamda yıllar geçtikçe rekabetin kızışacağı aşikar. Bu noktada kalıp sektörünün kendine iyi bir yön çizmesi gerekliliğini düşünüyoruz.
– Parça ve metal aksam üretimi noktasında ise 2023 gerek yurt içi gerekse de yurt dışı olarak yüksek kapasite oranları ile çalışıyoruz. Sürekli yeni yatırımlarla tezgah kapasitemizi artırıyoruz. Bu ay devreye aldığımız robot kaynak ve kaynak hattı, 5 eksen boru bükme makinası, 2.6 KW fiber lazer tezgahımız, 400 ton eksantrik presimiz ve diğer ekipman ve makinalarla “Her Üretimde Daha İyiye” sloganı ile müşteri memnuniyeti odaklı rekabetçi üretim teknikleri sayesinde güçlenerek büyümeye devam ediyoruz. 2024-2025 yılında minimum 5000 metrekare alanda 600 ton ve 800 ton preslerin yanı sıra CNC boru lazer ve 5 eksen lazer tezgahları yatırımlarını da yaparak sektörde yerimizi sağlamlaştırarak ürün gamımızı arttırmayı planlıyoruz.

**3. Bu yıl firmanızın iç satış, ihracat, ciro olarak parasal değer ve yüzdelik artışı, ihracat ağına eklenen yeni pazarları nasıl şekillendi?**

– İç pazardaki yavaşlamayı dış pazardaki üretimlerle doldurduk. Hedefimiz gerek iç pazarda gerekse de dış pazarda yeni müşteriler ile ciromuzu çeşitlendirmek ve nitelikli kaliteli ürün ve üretimlerle ilgili sanayinin birinci sırada tercih ettiği tedarikçi konumunu korumayı ve daha da kuvvetlendirmeyi sürekli aksiyonlar alarak ve yenilenerek sürdürmek istiyoruz. Bu bağlamda halihazırda ISO 9001/2015 TÜV Nord belgesi olan firmamıza gerekli yatırımlar ekseninde çalışmaları hızlandırıp IATF 16949:2016 belgesini kazandırarak kalitemizi tescillemek istiyoruz.

**4. Kaç ülkeye satış yapıyorsunuz? İhracatınızda öne çıkan ülkeler hangileri? İç ve dış pazarlarda daha çok hangi ürün gruplarınız talep görüyor?**

– Şu an itibariyle Avrupa ülkelerinden Almanya başta olmak üzere birçok ülkeye ihracat kapasitesi ile çalışıyoruz. Diğer Avrupa ülkeleri ile dünya üzerinde talep olacak veya olabilecek tüm üreticiler kapsama alanımız içinde olacak şekilde çalışmalarımız devam ediyor. Kalıp çeşitlerinin yanı sıra, metal parça veya metal aksam üretimi noktasında yurt dışı ve yurt içi pazarlarda ciddi açıklar var ve bunları kendi ürünlerimiz ile de taçlandırmak istiyoruz.

**5. Ar-Ge faaliyetleriniz hakkında bilgi verir misiniz? Bütçenizin yüzde kaçlık kısmını Ar-Ge harcamalarına ayırdınız? Ar-Ge faaliyetleriniz kapsamında 2023’de pazara sunduğunuz yeni bir ürün bulunuyor mu? Varsa, ilgili ürünün muadillerine göre farkını ve satışlarınıza etkisini anlatır mısınız?**

– Ar-Ge çalışması noktasında yaptığımız ürünler genelde nihai ürünler ve bitmiş ürünlerin üretimi olduğundan, ürünsel bazda Ar-Ge çalışmaları yapmak yerine tüm gücümüzü yalın üretim teknikleri, daha rekabetçi olmak ve üretilen ürünlerin istenen standartlarda olması için faaliyetlere harcamaktayız.

**6. Faaliyet alanınız itibarıyla temel sorunlarınız hakkında değerlendirme yapar mısınız? Sizce sektörün sorunlarının çözümü noktasında hangi önlemler alınmalı? Bu kısımda yetkililere önerilerde bulunmanız, sektörünüzün sorunlarını doğru analiz etmemiz açısından önem taşıyor.**

– Ülkemizde maalesef tüm sektörlerde nitelikli eleman açığı bulunmaktadır. Bu anlamda sanayici ve bakanlık olarak el ele verilerek gerekli iyileştirmeler ve çalışmalar yapılmalıdır. Biz Manas ve Tunga olarak desteklediğimiz www.alghaform.com adresi ile bu açığa bir nebze de olsa çaba harcayarak ve ücretsiz eğitimlerle sektöre kalifiye personel takviyesi noktasında destek sağlamaktayız.
– Diğer en büyük sorun ise işletme ve fabrika binaları noktasında eksiklik ki bu çok büyük bir sorun olarak önümüzde duruyor. Türk sanayisinin kalbi Marmara Bölgesi çarpık sanayi yapılaşması dolayısıyla yetersiz altyapı ve yeterli sayıda nitelikli sanayi bölgelerinin olmaması nedeni ile olası bir deprem, savaş durumunda üretim büyük oranda aksayacak ve gerek sanayici gerekse de ülkemiz mali noktada ciddi kayıplar verecek ve hatta toparlanamayacak bir noktaya gidecektir. En kısa sürede özellikle küçük ve orta ölçekli firmaların en başta dahil edildiği savaş, deprem vb. tüm senaryoların düşünüldüğü, şehrin çeşitli bölgelerinde üretim çeşidinin yoğunluğuna göre sanayi bölgeleri ulaşım ve altyapı dahil inşa edilmesi gerekliliğine ve bunun da en acil bir biçimde yapılması gerektiğine inanıyoruz.

Emrah Burulday
Manas Kalıp ve Tunga Metal
Yönetim Kurulu Başkanı